最近，吉兰丹大臣呼吁穆斯林妇女不要穿紧身衣、过度装扮和涂喷香水。对穆斯林来说，这样的呼吁司空见惯；然而，对非穆斯林而言则不然了。更何况，现实中很多穆斯林女性都喷涂香水，且不少是没戴头巾的。
事实上，从一些流传的照片，我们发现世界一些著名伊斯兰宗教师的妻女也是没戴头巾的。即使有戴，也会露出头发，如著名伊斯兰学者杰斯尔欧达（Jasser Auda）的妻子、布雅含卡（Buya Hamka）的妻子等。
在伊斯兰论述中，这课题可从两方面著手，即衣著及遮羞体（aurat）。Aurat意思是羞耻，而衣服则是肢体的掩盖物，确保羞体不会暴露。例如，生殖器如果暴露在众人视线里，会令人羞耻。因此，必须穿上衣服，以免羞体暴露在他人眼中。
在穆斯林的语境，一些器官如果暴露出来，将被视为一种耻辱，因此必须遮掩。对于男性来说，这部份是身体的肚脐至膝盖，如大腿、生殖器──都被认为是羞耻的。因此，必须遮盖起来，不让人看到。对于女性也是如此，除了面部和手部外，其他身体部份都应遮盖起来。遮盖肢体的指示，都是伊斯兰学者对天启文本的理解结果。
遮盖肢体有考究
对于男性的指示，其来源参考自一些圣训条文，如先知曾要赛地纳阿里（Saidina Ali，第四任哈理发）把身体肚脐至膝盖之间的肢体遮盖起来。他也禁止人们直视他人肢体。至于女性的指示，则源自《可兰经》的经文，其中就提到了三个基本要点：
首先，其吩咐遮盖所有身体部位，除了表面外（伊斯兰学者诠释表面为面部和手）。其次，头巾遮盖的地方，从头部至胸部以下。第三，禁止女性蹬脚（伊斯兰学者诠释为这是要吸引男性注目）。
从启示的经文中，穆斯林对此有两种诠释：首先，启示文本中的遮盖身体指示，绝对属于宗教的指示。因此，无论信徒身在何处，如果他们暴露身体，就是罪过。世界上所有伊斯兰学者几乎都抱持此观点，从以前到现在亦如此。
另一种看法则认为，解读可兰经和圣训的经文内容须从文本的语境著手。即在阿拉伯社会的背景下，暴露身体是耻辱的。然而，在其他社会里，如果暴露的部份不被视为耻辱，则就不一定要遮盖。
这一派的观点，是基于以下论点：首先，并非所有启示文本都是宗教性的。例如，可兰经指示发动战争，但它不能在一个和平的国家里发动战争。更重要的是，一个国家受到敌人攻击时，发动战争是常见的。不需要任何天启，人们在被敌人攻击时，都知道战争的必要。
其次，有许多圣训文本提到先知穆罕默德穿著长袍、缠头巾，这些都不是宗教的习俗。这只是阿拉伯文化，因为穆罕默德是阿拉伯人。此外，这种服装也是阿拉伯社会的非穆斯林穿著。
文化层面诠释
基于这些论点，一些著名的伊斯兰学者如突尼斯的塔希尔依奴阿舒尔（Tahir Ibnu Asyur）、巴勒斯坦的阿南依布拉欣（Adnan Ibrahim）、叙利亚的莫哈未沙鲁（Muhammad Shahrur）和印尼的古来什希哈（Quraisy Shihab），认为文本里关于遮体的决定，并非宗教性的。这仅仅是阿拉伯社区的习俗和文化。
虽然他们的观点备受争议，也与一般的穆斯林世界不同，他们仍然有本身的论点：他们认为，如果这是一个宗教事项，那奴隶和自由人的规范肯定是一样的。例如，祷告和斋式，他们的作法是一样的：祈祷五次，斋戒也一个月。
然而，在服装上，圣训关于遮体的条文，是指女性奴隶遮体应从肚脐到膝盖。但在可兰经却指，整个身体除了脸和手。因此，他们认为该可兰经经文的脉络，仅限于阿拉伯社会背景，这不是一项宗教指示。
另一个论点认为，经文的文本背景，是要提醒当年时常骚扰女性奴隶的阿位伯男子。因此，除了露出面部和手部之外，穿著遮盖整个身体的独立女性，将可以女性奴隶区别开来。这样前者就可免受纠缠。无论如何，世界许多穆斯林学者都反对这样的论点。
总结而言，一，遮体在伊斯兰的语境里，是指遮盖令人羞耻的部位。二，几乎所有伊斯兰学者都认为经文里指示男性或女性遮体是一项宗教要求，但也有一小部份认为，这只是一项文化规范。换言之，遮体与否，可依社会的情境而定，如果社会允许不遮体，那不戴头巾也没错。因此，我们也知道不少伊斯兰学者是允许男性在运动时穿短裤的。
《衣著及遮体》（Aurat dan Pakaian）原文：
Baru-baru ini, Menteri Besar Kelantan menyeru agar wanita muslimah tidak berpakaian ketat, berwangi-wangian dan berhiasan melampaui batas.
Bagi kalangan muslim, seruan sebegini dianggap biasa. Namun, bagi masyarakat non-muslim, mungkin dianggap janggal. Lebih-lebih lagi, didapati ramai wanita muslim yang berwangi-wangian dan tidak kurang juga yang tidak memakai tudung kepala.
Malah, terdapat beberapa gambar yang melibatkan isteri atau anak perempuan kepada ulama-ulama di dunia yang tidak memakai tudung. Kalau ada memakai pun, masih kelihatan rambut lagi. Seperti isteri Buya Hamka, isteri Dr.Jaser Auda dan sebagainya.
Aurat
Dalam wacana Islam, isu ini dilihat pada dua perkara, iaitu aurat dan pakaian. Aurat bermakna aib, sedangkan pakaian adalah penutup kepada beberapa anggota badan untuk memastikan keaiban tidak terdedah. Contohnya, kemaluan jika terdedah kepada penglihatan manusia, maka itu mengaibkan. jadi, wajib dipakai pakaian agar keaiban tidak terdedah kepada penglihatan manusia.
Dalam wacana umat Islam, ada beberapa anggota tertentu -- jika dipamerkan, ia dianggap sebagai aib. Makanya disuruh tutup. Bagi orang lelaki, anggota badan antara pusat dan lutut - seperti paha, kemaluan, ari-ari -- semua itu dianggap sebagai aib. Makanya, wajib ditutup dan dilarang untuk dilihat.
Demikian juga bagi wanita - anggota badan yang wajib ditutup adalah semua anggota badannya kecuali muka dan tangan sahaja.
Teks wahyu
Semua kewajipan menutup anggota badan ini adalah hasil pemahaman ulama-ulama Islam terhadap teks wahyu.
Bagi anggota lelaki, ia merujuk kepada beberapa Hadis - seperti Nabi saw pernah menyuruh Saidina Ali agar menutup anggota antara pusat dan lutut. Baginda turut melarang melihat pada anggota tersebut. Anggota badan wanita pula, dirujuk kepada ayat Al-Quran - Surah al-Ahzab, ayat 59 dan Surah al-Nur, ayat 31-- kedua-dua ayat ini menyebut tiga perkara dasar:
Pertama, disuruh menutup semua badan kecuali yang zahir (ulama tafsirkan muka dan tangan). Kedua, melabuhkan tudung kepalanya sehingga sampai bawah dada. Ketiga, melarang wanita menghentakkan kaki (yang ulama ditafsirkan tujuannya untuk menarik perhatian lelaki).
Penafsiran
Dari sumber teks wahyu ini, terdapat dua penafsiran dari kalangan umat Islam:
Pertama, suruhan menutup anggota-anggota badan dalam teks wahyu itu bersifat keagamaan secara mutlak. Justeru, di mana sahaja mereka berada, dianggap berdosa jika mereka membuka anggota-anggota badan terbabit. Pandangan ini dipegang hampir semua ulama Islam di dunia -- dari dahulu hinggalah sekarang.
Kedua, ada pula menganggap kandungan ayat Quran dan Hadis tersebut bersifat kontekstual. Dengan kata lain, ia merujuk kepada konteks masyarakat Arab yang menganggap anggota-anggota yang terbuka sebagai aib. Justeru, dalam adat resam masyarat lain, tidak semestinya boleh dianggap sebagai aurat andai ia tidak dianggap sebagai aib.
Mereka berpendapat sebegitu, kerana melihat kepada beberapa hujah berikut:
Pertama, tidak semua kandungan teks wahyu itu bersifat keagamaan. Contohnya, perang memang disuruh dalam Al-Quran, tetapi ia tidak boleh dilaksanakan dalam negara aman. Apatah lagi, perang itu adalah lumrah bagi sesebuah kerajaan andai mendapat serangan dari musuh. Tanpa wahyu pun, manusia boleh tahu keperluan perang apabila diserang musuh.
Kedua, terdapat banyak teks Hadis menyebut bahawa Nabi Muhammad berjubah, berserban, berselendang, semua itu bukan merujuk kepada amalan keagamaan. Ia sekadar kebudayaan Arab, kerana Nabi Muhammad seorang yang berbangsa Arab. Lebih-lebih lagi, pakaian tersebut dipakai juga oleh masyarakat non-muslim dari kalangan masyarakat Arab.
Kebudayaan
Dengan hujah-hujah ini, Tahir Ibnu Asyur dari Tunisa, Adnan Ibrahim dari Palestin, Muhammad Shahrur dari Syria dan Quraisy Shihab dari Indonesia -- yang kesemua ilmuwan Islam ini menganggap penentuan anggota badan yang dinyatakan dalam teks wahyu itu bukan bersifat keagamaan. Ia sekadar konteks adat resam dan kebudayaan masyarakat Arab sahaja.
Walaupun pandangan mereka agak kontroversi dan berbeza dengan pegangan umum muslim dunia, mereka tetap mempunyai hujah tersendiri:
Andai ia perkara keagamaan, sudah pasti amalan hamba dan orang merdeka adalah sama. Contohnya, ibadat solat dan puasa mereka tunaikannya secara sama; solat lima waktu, dan berpuasa sebulan dalam bulan Ramadan.
Namun, dalam tajuk pakaian, Hadis berkenaan aurat hamba wanita menyebut bahawa wajar ditutup anggota dari pusat hingga lutut. Al-Quran pula menyatakan, seluruh badannya kecuali muka dan tangan. Dengan demikian, mereka menafsirkan bahawa maksud ayat al-Quran itu adalah dalam konteks masyarakat Arab sahaja, bukan satu suruhan keagamaan.
Hujah lain, melihat kepada konteks ayat yang diturunkan untuk memberi isyarat kepada lelaki Arab ketika itu yang suka mengganggu hamba wanita. Justeru, berpakaian menutup seluruh badannya kecuali muka dan tangan kepada wanita merdeka sebagai membezakan mereka dari hamba wanita. Dengan itu, mereka tidak diganggu.
Walau bagaimanapun, pendapat ini ditentang hebat oleh ramai ulama Islam di dunia.
Penutup
Dari kupasan ini, dapat disimpulkan seperti berikut:
Pertama, aurat dimaksudkan sebarang keaiban bagi seseorang manusia. Dalam wacana Islam, ia merujuk kepada beberapa anggota yang jika tidak ditutup, maka terhilang kehormatan dan boleh melahirkan keaiban. Justeru, ia wajib ditutup dengan pakaian.
Kedua, hampir seluruh ilmuwan Islam menganggap menutup anggota badan bagi lelaki dan perempuan dengan pakaian sepertimana yang tersebut dalam teks wahyu adalah tuntutan agama. Tetapi, sebilangan kecil mereka menganggap ia sebagai tuntutan budaya sahaja. Dengan kata lain, andai budaya sesuatu masyarakat anggap membuka tudung itu mengaibkan, maka wajib ditutup. Jika tidak mengaibkan, mereka anggap sebagai tidak salah jika tidak memakai tudung. Dengan demikian juga, kita dapati tidak sedikit ulama yang membenarkan lelaki memakai seluar pendek semasa bersukan. (tamat)
.jpeg/9fb7f9537aac4040a455e157db321c2f.jpeg)
