509大选,伊党保住吉兰丹政权,同时也从国阵手中夺下了登嘉楼州。当伊党执政后,其一些政策肯定会反映该党所向往的执政形式。之前,就听说吉兰丹逮捕了没有进行周五祈祷的穆斯林;不久,登嘉楼就公开鞭打女同性恋者。最近,登州则禁止女性在有男性出席的公开场合跳舞。
拟议中的禁令,无疑引起了民间社会的各种反应。有人能接受,也有人反对,一些则错愕,他们不懂该采取什么立场。
这个课题可追溯到伊党对伊斯兰的诠释方式,并认为一旦拥有政治权力时,就必须执行有关政策。
跳舞不符道德伦理?
基本上,穆斯林对舞蹈有不同的看法。有者认为伊斯兰是禁止舞蹈的。这些观点获得保守派的支持。他们的论点是:跳舞不符合道德和伦理。对他们而言,舞蹈是非穆斯林的一种生活方式。因此,他们反对舞蹈。
这种观点明显与进步的穆斯林不同,后者的论述基础是:首先:跳舞是肢体的移动。如果没有禁止移动肢体的运动,则没有正当理由禁止舞蹈。
第二:舞蹈与一个民族和族群的文化息息相关。伊斯兰并不反对文化传承。反之,以前就曾有宗教师把文化和宗教结合起来实践,就像印尼的九大圣徒历史中──他们成功将骑马舞与宗教结合起来。
此外,把模仿非穆斯林文化,视为不合教规的议题,这一指控有其弱点。因为这说法是援引圣训所言的:“谁模仿某一族,其就属于那个族群。”
对于这圣训,有些宗教学者认为论据薄弱。这是基于──此圣训讲述者阿布慕尼祖莱昔(Abu Munib al-Jurashi),其诚信遭到质疑。因此,它不能成为可信的圣训。进而言之,跳舞并没有涉及宗教,它只是一种文化表现。因此,指宗教禁止涉及文化的事项,是很奇怪的。
公开跳舞挑起性欲?
那些不排斥跳舞习俗者,一些甚至还认为,伊斯兰是允许舞蹈的,这些人观点可分为两派。第一派认为不应在公众场合跳舞,尤其是舞者是女性。第二种观点则不禁止在公共场合跳舞。
对于禁止在公共场合跳舞,他们的论点是:第一:对他们而言,女性不可在公共场所抛头露面,因为这将吸引公共注目。对于这样的论点,反方的解答是,女人受到注目,不仅仅是在于舞蹈上。女教师也是如此,譬如今天就有许多女性宗教老师上电视节目讲解宗教。正方并不阻止女性宗教教师上电视教学。
因此,基于女性会引起注目的之理由,而禁止她们跳舞,论据是前后矛盾的。
第二:他们还认为,女性在公共场合跳舞,会挑起男性观众的性欲。
对此,可用以下理由反驳。一:观赏异性的舞蹈引起性欲,不仅可发生在男人身上,也可发生在女人身上。这在《可兰经》中有提及──有关先知约瑟夫和埃及统治者的妻子“祖莱哈卡”的故事,祖莱哈卡见到约瑟夫时有性冲动。
在伊党执政的吉兰丹州,州政府曾主办“男子健美”赛,让男子上身赤裸展示肌肉,这可引起女性的注目。因此,令人不解的是,引起男性性欲可作为禁令理由时,为何没有看到另一项可能,即看到男性也可引起女性性欲。
二:声称看到女性可引起性欲的说法,是非常抽像甚至很难证明的。从指控的角度来看,一名男子可能因在夜市或商场看到女性而有性欲,那我们是否就因一些人的性欲,而禁止一切?
人们需了解许多社会上发生的事件,往往发生后才架上伊斯兰之名,而这个并非伊斯兰的本意,只是穆斯林对伊斯兰的一种诠释。
这诠释的依据,得视谁来诠释,如果是保守派,其论述就倾向保守,如果源自进步派,其结果亦然。因此,伊党提出的禁令,依然是开放于讨论和辩论的,进而也可衍生出不同的诠释和立场。
《禁女性公开跳舞》(Larangan Perempuan Menari)原文:
Sepertimana yang kita maklum, pilihan raya umum baru-baru ini memberi kelebihan kepada PAS untuk kekal memerintah di Kelantan dan merampas Terengganu dari tangan kerajaan Barisan Nasional. Apabila PAS mengambil alih kerajaan, sudah pasti beberapa polisi kerajaan mereka menampilkan bentuk pemerintahan yang diidamkan mereka.
Sebelum ini, sudah kedengaran isu menangkap muslim lelaki yang tidak menunaikan solat Jumaat di Kelantan; tidak lama kemudian, isu sebatan di khalayak ramai bagi pesalah lesbian di Terengganu. Terbaru, isu larangan wanita menari di khalayak yang dihadiri lelaki yang melibatkan Terengganu.
Dengan cadangan larangan wanita menari di khalayak itu, sudah pasti mengundang pelbagai reaksi dari masyarakat sivil. Ada yang menerima, ada yang menolak dan tidak kurang juga yang terpinga-pinga - tidak tahu mengambil sikap terhadap cadangan tersebut.
Pandangan konservatif
Asas isu ini adalah berbalik kepada cara penafsiran agama yang dikemukakan oleh PAS, lalu penafsiran itu dianggap perlu dilaksanakan pada saat memegang tampuk kekuasaan politik.
Secara dasarnya, menari itu sendiri mendapat perbezaan sikap dari penganut Islam. Ada sebilangan anggap, amalan menari itu dilarang dalam agama. Mereka ini didokong oleh mereka dari jalur konservatif.
Hujah mereka, amalan menari bukan amalan yang beretika dan berakhlak. Pada mereka lagi, amalan ini dianggap menyerupai amalan orang bukan Islam. Dengan itu, mereka menolaknya.
Pendapat ini ternyata tidak sekata dengan golongan progresif dalam kalangan muslim. Kalangan ini pula berhujah dengan beberapa asas:
Pertama: menari sifatnya adalah menggerakkan anggota badan. Jika bersukan yang menggerakkan anggota badan tidak dilarang, tidak ada sebab yang munasabah untuk melarang amalan menari.
Kedua: menari ada kaitan dengan kebudayaan sesuatu kaum dan bangsa. Islam hadir, tidak pernah menolak budaya. Malah, terdapat dalam amalan ulama terdahulu yang selaraskan budaya dan agama, seperti dalam sejarah Wali Songo di Indonesia - mereka selaraskan kesenian kuda kepang dengan agama.
Soal menyerupai budaya masyarakat non-muslim, lalu terus dianggap sebagai haram - dakwaan itu punyai kelemahan hujah.
Ini kerana, kerap sangat mereka berhujah dengan merujuk kepada Hadis yang bermaksud: "barangsiapa menyerupai sesuatu kaum, maka ia dari kaum itu".
Hadis ini, ada ulama yang menilai ia sebagai lemah dan tidak boleh dibuat hujah. Ini didasarkan - ada seorang pencerita Hadis ini bernama Abu Munib al-Jurashi yang diragui kejujurannya dalam menceritakan Hadis ini. Dengan itu, ia tidak boleh dijadikan sandaran hujah.
Tambahan pula, amalan menari tidak melibatkan keagamaan. Ia melibatkan budaya. Justeru, amat janggal dianggap dilarang agama dalam perkara yang melibatkan budaya.
Menari di khalayak ramai
Dalam kalangan yang tidak menolak amalan menari, malah anggap ia dibenarkan dalam agama, mereka pula terbahagi kepada dua pendapat.
Pendapat pertama yang beranggapan bahawa menari tidak boleh dilakukan di khalayak awam, terutama penari itu dari kalangan wanita.
Pendapat kedua pula beranggapan bahawa menari di khalayak ramai bukan sesuatu yang dihalang.
Bagi pendapat yang menghalang, mereka berhujah dengan hujah berikut.
Satu: pada mereka, kaum wanita tidak boleh diletakkan di ruang awam, kerana akan menjadi tarikan awam.
Hujah ini dijawab - wanita menjadi tarikan, ia bukan sekadar berlaku dalam tarian. Ia juga boleh berlaku pada guru-guru yang mengajar, sepertimana sudah ramai ustazah (guru agama dari kalangan wanita) pada hari ini yang masuk dalam televisyen dalam menyampaikan syarahan agama mereka.
Apa yang pasti, mereka tidak pula menghalang para ustazah ini mengajar di televisyen yang menjadi tontonan awam. Dengan demikian, menggunakan alasan wanita menjadi tarikan, lalu mereka perlu dihalang dari menari dianggap tidak konsisten.
Dua: mereka turut beralasan bahawa wanita yang menari di khalayak awam akan membuka ruangan syahwat bagi kaum lelaki yang melihat.
Hujah ini dijawab dengan beberapa alasan berikut:
Satu: menaikkan syahwat dengan melihat tidak sahaja berlaku pada kaum lelaki terhadap wanita. Ia juga boleh berlaku wanita terhadap lelaki. Ini dapat dilihat dalam kisah yang diceritakan Al-Quran - kisah Nabi Yusuf dan isteri pemerintah Mesir yang bernama "Zulaikha", iaitu Zulaikha merasa syahwat ketika melihat Yusuf.
Di Kelantan, antara program yang pernah dianjurkan oleh kerajaan pimpinan PAS itu adalah "badan cantik" yang menampilkan lelaki sado yang tidak memakai baju yang menjadi perhatian wanita juga.
Amat pelik, mengapa alasan menaikkan syahwat lelaki dijadikan alasan halangan, sedangkan dalam masa yang sama mereka tidak melihat kemungkinan yang sama juga berlaku pada wanita.
Dua: dakwaan melihat wanita boleh mendatangkan syahwat adalah sesuatu yang amat abstrak yang sukar untuk dibuktikan ia boleh berlaku. Kalau dilihat dari sudut dakwaan, boleh sahaja seseorang lelaki itu bersyahwat dengan melihat wanita semasa berkunjung ke pasar malam, atau di shopping mall. Apakah semua ini wajar dihalang, apabila terdapat individu tertentu sahaja yang naik syahwat?
Harapan
Perlu disedari ramai bahawa banyak perkara yang berlaku dalam masyarakat, lalu perkara tersebut disandarkan kepada Islam, kebiasaannya ia bukan hakikat Islam, tetapi ia adalah penafsiran muslim terhadap Islam.
Penafsiran itu pula, ia dilihat dari pihak mana yang menafsirkannya. Jika datang mereka yang mempunyai pemikiran konservatif, implikasi penafsiran itu juga adalah konservatif. Demikianlah, jika ia datang dari pemikiran progresif.
Dengan sebab itu, sesuatu cadangan yang dikemukakan oleh kerajaan PAS - ia masih lagi terbuka kepada ruangan wacana dan perbahasan yang sudah pasti melahirkan pelbagai tafsiran dan sikap. (tamat)